• Anasayfa
  • Favorilere Ekle
  • Site Haritası

ilkeliyazilar

Hoş geldiniz!

Üyelik Girişi
Site Haritası
Takvim
Uluğ TÜRKERİ
ulugturkeri@gmail.com
Gıda’da Enflasyon Artışı
29/08/2018

      Her zaman gündemde olan enflasyon verileri şimdi gıda enflasyonu üzerinde odaklanmış durumdadır. Son yıllarda gıda üretiminde yaşanan sıkıntılar nedeni ile üretimde ciddi anlamda düşüşler yaşanmaya başlandı. Gıda üretiminde yaşanan azalmaya karşın nüfus artışında ise artış bütün hız ile devam etmektedir. Özellikle yoksulluğun hüküm sürdüğü ve yoksulluk kültürü ile yönetile ülkelerde görülen yoksullaşma ve nüfus artışındaki engellenmez yükseliş nedeni ile gıda talebinde de artış olmuştur. Artan talebin karşılanamaması nedeni ile fiyat artışları yaşanmış ve halen daha yaşanmaya devam etmektedir. Orta ve uzun vadede de yaşanmaya devam edeceği anlaşılmaktadır. Dünya genelinde yaşanan bu olumsuzlukların küreselleşme yolundaki ülkemizde de yaşanması kadar doğal bir şey olmazdı ve birde bundan olumsuz yönde etkilenmeye başladık. Özellikle zamanında ve gerekli tedbirlerin alınmamış olması, tarımsal üretimde yaşanan ilgisizlik, ekili alan miktarında yaşanan azalmalar ve tarımsal desteklerin üretime değil de üretmeyene yönelik olması nedeniyle biraz daha fazla etkilenir hale geldik.
            Enflasyon konusunda yapılan tahminlemelerde genel olarak gıda enflasyonu tahmininde ciddi sapmalar olmaktadır. TC Merkez Bankası’na göre enflasyonda gözlenen artışın temel olarak dört nedeninin olduğu belirtilmektedir. Bunlar;
a)   Gıda enflasyonu: Burada artışı önemli ölçüde taze meyve ve sebzeler, kırmızı ve beyaz ette gözlenen fiyat artışları ile pirinç ve bakliyatta gözlenen artışların bunda etkili olduğu belirtilmektedir.
b)   Kurdan kaynaklanan artış: Son zamanlarda yaşanan dövizdeki artış nedeni ile özellikle ithalata dayalı ürünlerin fiyatlarında ciddi oranlarda artış yaşanmıştır. Bu artış her alanda olduğu gibi tarımsal ürünlerin neredeyse tamamını ithal eden ülkemizde de derinden hissedilmiştir.
c)    Mobilya ve beyaz eşya’da yaşanan artış: Her ne kadar vergi indirimi yapılmış olsa bile bu sektörlerde ciddi olarak artışlar olmuştur. Bu ürünlerin hammadde olarak ithalata dayalı üretimler olması fiyat artışında etkili olduğuna inanılmaktadır.
d)   Ulaşım fiyatlarındaki artış: Ayık bazda %5’in üzerinde yükselen ulaşım enflasyonu tetikleyen önemli sektörlerden olmuştur.
               Bütün bunlar içinde bizim için önemli olanı elbette gıda enflasyonudur. Ne söylenirse söylensin enflasyon sorununun kökeninde üretimden kaynaklanan sorunların olduğu herkes tarafından kabul edilen bir gerçektir. Üretim olmadan yapılan tüketim hazırdan yemek anlamını taşımaktadır. Tarımsal üretimde yaşanan azalma nedeni ile gıda fiyatlarında artışın teşvik edildiği anlaşılmaktadır. Bundan 15-20 yıl kadar önce tarımsal üretimde kendine yeterli olan 7 ülkeden biri iken, günümüzde ise neredeyse bütün tarımsal ürünleri ithal eden bir ülke konumuna geldik. Elbette bunun sonucunda gıda da artışların yaşanması beklenmelidir. Kura bağlı olarak ileride daha büyük artışların olacağını söylemek de kâhinlik olmayacaktır.
            TÜİK den alınan verilere göre en büyük artış 23.03 oran ile gıda ve alkolsüz içecekler gurubunda gözlenmiştir. Bunu %17.47 ile ulaştırma ve %14.85 ile de konut fiyatları izlemiştir. Gıda fiyatlarının toplan artışın nerdeyse ¼’ünü sağlıyor olması gıda üretiminde ciddi olarak sorunların yaşandığını göstermektedir. Bu sorunun aslında 2010 yılından beridir ciddi anlamda sıkıntı olduğu görülmektedir.
Sizlere vereceğimiz diğer bir bilgi ise ana harcama kalemlerine göre tüketici fiyat indekslerindeki değişim oranlarıdır. Veriler incelendiğinde en büyük değişimin gıda ürünleri ve gıda sektörü, alkollü ve alkolsüz içecekler ve lokanta ve otellerde olduğu görülmektedir. Kısaca gıda ve gıdaya bağlı olarak çalışan işletmelerde ki fiyat değişimi önemli oranda gıda maddelerinde yaşanan artıştan kaynaklanmaktadır. Tarımsal kaynaklı üretimin mutlak surette artırılması gerekir. Aksi takdirde ilerde daha büyük artışların olacağını söyleyebiliriz. Çünkü ithal edilen gıda maddelerine bakıldığında önemli bir kısmının tarımsal ürünlerin oluşturduğu görülmektedir. En son olarak tahıl ürünlerinde gümrüğün sıfırlanarak buğday, arpa, pirinç ve mısır gibi ürünlerin ithaline izin verilmesi başka şekilde açıklanmaz.
         Hane halkı gıda tüketim harcamaları bakımından incelendiğinde aylık oranda %30’lara kadar ulaşmış durumdadır. Bu oldukça yüksek bir orandır. Hane halkının bundan etkilenmemesi elbette söz konusu değildir. Ancak bu kadar yüksek bir oranda etkilenmesi dikkat çekici olmuştur. Ülkemizde hane halkının gıda harcamasının genel harcama içindeki oranının %35-40 civarında olduğu düşünüldüğünde ne kadar önemli olduğu daha iyi anlaşılacaktır. İthalata bağlı olan gıda temini kur baskısı ile ileriki dönemlerde daha da artması beklenmektedir.



447 kez okundu. Yazarlar

Yorumlar

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yapmak için tıklayın

Yazarın diğer yazıları

Cumhurbaşkanlığı Sistemi ve Tarım Sektörü - 10/07/2020
Cumhurbaşkanlığı Sistemi ve Tarım Sektörü
Salgının çalışma yaşamına etkileri: Covid-19 İşçileri Nasıl Etkiledi? - 10/07/2020
Salgının çalışma yaşamına etkileri: Covid-19 İşçileri Nasıl Etkiledi?
İngiltere'nin Koronavirüs Raporu - 16/03/2020
İngiltere'nin Koronavirüs Raporu
Suriye Çalıştayı - 20/12/2019
Suriye Çalıştayı
At, Katır ve Eşek Eti İthali - 18/12/2019
At, Katır ve Eşek Eti İthali
Bu kadar harcama ile nereye? - 17/12/2019
Bu kadar harcama ile nereye?
Dipsiz Gölün Dibini Bulmak - 25/11/2019
Dipsiz Gölün Dibini Bulmak
Esat ve Barzani Anlaşması Ne Getirir Ne Götürür? - 16/10/2019
Esat ve Barzani Anlaşması Ne Getirir Ne Götürür?
CHP’nin Önerisi Ne kadar Gerçekçi - 10/10/2019
CHP’nin Önerisi Ne kadar Gerçekçi
 Devamı
Döviz Bilgileri
AlışSatış
Dolar35.037435.1778
Euro36.390736.5365
Hava Durumu
Saat